Dijital dönüşüm sürecinde hayatımıza giren e-İrsaliye, matbu sevk irsaliyesinin elektronik ortamda oluşturulan halidir. Elektronik ortamda alıcısına iletilir ve muhafaza edilir. e-İrsaliye kağıt irsaliye ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
e-İrsaliye’ye Kimler Geçmek Zorunda?
Ekim 2019’da yayınlanan VUK 509 tebliğine göre 01.07.2020 tarihine kadar e-İrsaliye’ye geçmesi gereken mükellefler aşağıdaki gibidir;
- e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı 25 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler.
- Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu(EPDK)’ndan lisans (bayilik lisansı dahil) alan mükellefler.
- Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malların imal, inşa, ithalini ve ana bayi/distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştiren mükellefler.
- 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ve işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ile yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişi mükellefler.
- 4/4/2001 tarihli 4634 sayılı Şeker Kanununun 2 nci maddesinin (e) bendinde tanımına yer verilen şekerin (Beyaz şeker (standart, rafine küp ve kristal şeker), yarı beyaz şeker, rafine şeker, ham şeker ve kahverengi şeker olarak sınıflandırılan, pancar veya kamıştan üretilen kristallendirilmiş sakaroz ile nişasta kökenli izoglukoz, likid ya da kurutulmuş halde glukoz şurubu, sakaroz veya invert şeker veya her ikisinin karışımının suda çözünmesinden meydana gelen şeker çözeltisi ve invert şeker şurubu ile inülin şurubu) imalini gerçekleştiren mükellefler.
- e-Fatura uygulamasına kayıtlı bulunan mükelleflerden demir ve çelik (GTİP:72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP:73) imali, ithal ve ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler.
- Tarım ve Orman Bakanlığınca gübre üretim ve tüketiminin kayıt altına alınmasına yönelik oluşturulan Gübre Takip Sistemi’ne kayıtlı kullanıcılar.
- 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre Komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler.
- Başkanlık, yapılan analiz veya inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri veya mükellef gruplarını, faaliyet, sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, yazılı bildirim yapmak ve geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre vermek suretiyle e-İrsaliye uygulamasına geçme zorunluluğu getirmeye yetkilidir. Kendisine yazılı bildirim yapılan mükelleflerin, yazıda belirtilen süreler içinde e-İrsaliye uygulamasına dahil olması ve tüm müşterilerine e-İrsaliye düzenlemeleri gerekmektedir. Bu zorunluluğa uymayan mükellefler hakkında kanunda öngörülen hükümler uygulanır.
e-İrsaliye’den Yararlanma Yöntemleri
e-Fatura sistemine kayıtlı tüm kullanıcılar e-İrsaliye uygulamasından 3 yöntemden birini seçerek yararlanabilir:
1. GİB portalı aracılığıyla
e-İrsaliye, Gelir idaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan GİB Portal aracılığıyla kullanılabilir.
2. Kendi Bilgi İşlem Sisteminiz ile Entegrasyon
GİB sistemine kendi sahip olduğunuz Bilgi İşlem Sistemleri aracılığıyla entegrasyon sağlayabilirsiniz.
3. Özel Entegratörlük
GİB tarafından onaylı Özel Entegratörler aracılığıyla e-İrsaliye kullanabilirsiniz.
e-İrsaliye’de Hangi Bilgiler Bulunmak Zorundadır?
- İrsaliyeyi düzenleyen tarafın ad- soyad bilgileri, adresi, unvanı, vergi dairesi, hesap numarası, düzenleme tarihi ve belge numarası,
- Alıcının ad- soyad bilgileri, adresi, unvanı, vergi dairesi, hesap numarası,
- Taşınan malın, türü ve miktarı, fiili sevk tarihi, saat ve dakika olarak fiili sevk zamanı bilgilerinin bulunması zorunludur.
- e-İrsaliye’de fiyat bilgisi zorunlu değildir.
- e-İrsaliye, malın fiili sevki ile düzenlenip sürücüye verilmelidir.
- e-Fatura ve e-Arşiv Fatura düzenlenen satış için ”irsaliyeli kağıt faturaların” irsaliye yerine düzenlenmesi mümkün değildir.
